Backlog: Mannen weg van het stuur?

Dit artikel werd oorspronkelijk geschreven voor het vak Mediaopleiding: Print en Online Journalistiek aan de KU Leuven (voorjaar 2017).

“Verkeersovertreders zijn meestal mannen”, zo kopte onder andere De Standaard op 2 maart. “Mannen zijn nu eenmaal grotere verkeersovertreders dan vrouwen,” reageerde Stef Willems, woordvoerder van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV). Een eerder laconieke houding voor de woordvoerder van een instituut dat tot missie heeft de verkeersveiligheid te bevorderen. Wordt dit ook weerspiegeld in de acties van het BIVV? En spreken hun daden luider dan hun woorden?

Het BIVV stelt dat het als kennis- en dienstencentrum voor verkeersveiligheid een impact wil hebben op het verminderen van het aantal verkeersslachtoffers. Dat wil het doen door een relevante rol in de samenleving op te nemen als dé referentie op het domein van verkeersveiligheid. Daarbij zet het zowel de weggebruiker als het voertuig en de weg(omgeving) centraal. In mensentaal wil dit zeggen dat dit centrum het voornamelijk van haar woorden moet hebben.

In woorden…

De bekendste campagne van het BIVV is waarschijnlijk de BOB-campagne. Tot 2015 was het BIVV verantwoordelijk voor de creatie van alle sensibiliseringscampagnes rond verkeer. Onder andere de beruchte poster met het meisje dat door een voorruit vliegt – Kijk Mama, Zonder Gordel! – werd door het BIVV verspreid. Sinds 2015 werd die verantwoordelijkheid overgenomen door de Vlaamse Overheid, die ervoor koos een meer ludieke weg in te slaan. De BOB-campagne blijft rond de periode van oud en nieuw echter een vast gegeven. En, zo wijzen de cijfers uit, deze campagne mist haar effect niet: in vergelijking met 2011 werden in 2015 zowat 100.000 meer alcoholcontroles afgenomen, maar daalde het aantal mensen dat positief blies met bijna een derde.

… En daden

Afgezien van die BOB-campagne, lijkt de focus van het BIVV nu volledig op de woorden te liggen. Wat dat dan precies mag inhouden, is wat minder duidelijk. Een eerste aspect van het takenpakket legt de focus op het adviseren. Het gaat hier dan niet enkel om de overheid: ook bedrijven, organisaties en particulieren kunnen op het BIVV een beroep doen. Zo worden door het Instituut verschillende vormingen georganiseerd, maar kunnen bedrijven ook een analyse van de verkeersrisico’s en een audit van de weginfrastructuur aanvragen.

Voor die adviserende functie, wordt binnen het BIVV ook een beroep gedaan op de grootste functie: het inwinnen van informatie. De verkeersveiligheidsbarometer is misschien wel de bekendste publicatie van het BIVV: vier maal per jaar worden de meest recente cijfergegevens op in verband met verkeersveiligheid en het beleid hieromtrent opgesomd. Ook de verkeersonveiligheidsenquête wordt door het BIVV georganiseerd. Daarin wordt voornamelijk gepolst naar de kijk van bestuurders, zowel op hun eigen rijgedrag, als op de rijveiligheid in het algemeen. Ook uit deze cijfers blijkt trouwens dat mannen meer dan vrouwen hun rijstijl overschatten.

Dat Willems, woordvoerder van het BIVV, durft stellen dat “meer mannen dan vrouwen de wet overtreden” en daarom de kloof tussen mannelijke en vrouwelijke overtreders zeer moeilijk te verkleinen is, wordt bevestigd door de cijfers die het Instituut jaarlijks publiceert. Maar voor een organisatie die zeer zwaar inzet op woorden, lijkt zo’n stelling toch eerder ongelukkig gekozen. Welk nut hebben de sensibiliseringscampagnes nog als je de helft van je doelgroep afschrijft, nog voor de campagne van start is gegaan? En waar blijven de daden om dat effect tegen te gaan?